Πλούσιοι τω πνεύματι ή πτωχοί

Posted on 23 Νοεμβρίου 2023 by Astrea

Εγώ γράφω διηγήματα για τον κόσμο, και θέλω να τα χαίρεται ο κόσμος. Ο κόσμος με νιώθει, ο κόσμος με διαβάζει, ο κόσμος με αγοράζει. Μου αρέσει κάθε μου γραφτό, να είναι στη μορφή του τόσο απλό, ώστε με την ίδια σχεδόν άνεση να μπορεί να το διαβάζει και ένας μαθητής του Γυμνασίου και ο κύριος Παλαμάς. Δεν αγαπώ τα σύννεφα και τα σκοτάδια· με τραβά περισσότερο η ξαστεριά, το φως. Εσπούδασα μαθηματικά στα νιάτα μου, κι εσυνήθισα να λέγω τα πράγματα απλά, καθαρά και ξάστερα. Γρηγόριος Ξενόπουλος

Στο έργο αυτό εξετάζεται το μέγα πρόβλημα των Πλουσίων και των Φτωχών, αν δηλαδή υπάρχουν, όπως ισχυρίζονται μερικοί, δυο ράτσες χωριστές, αν οι άνθρωποι γεννώνται προορισμένοι από τη Φύση άλλοι να μένουν φτωχοί κι άλλοι να γίνουν πλούσιοι. Το μυθιστόρημα αυτό ως έργο κοινωνικό, είναι αντικειμενικό και αμερόληπτο, και θεωρείται το σημαντικότερο έργο του Ξενόπουλου. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Ο Ξενόπουλος και ο σοσιαλισμός
Ο Ξενόπουλος, αν και προερχόταν από εύπορη οικογένεια δεν ήταν αριστοκράτης. Παρακολουθούσε ωστόσο τα προβλήματα των ανερχόμενων αστών όσο και των πιο φτωχών. Ερχόμενος στην Αθήνα έφερε μαζί του την ιδέα του ανθρωπιστικού σοσιαλισμού. Στην Αθήνα ήρθε σε επαφή με τον Δρακούλη και τους άλλους επικεφαλής του σοσιαλιστικού κόμματος, ενώθηκε με αυτούς και βοήθησε στην έκδοση των σοσιαλιστικών εφημερίδων «Άρδην» και «Κοινωνία». Το 1885 έγινε μάλιστα συντάκτης του «Άρδην». Τις θέσεις του για τον σοσιαλισμό μπορούμε να δούμε καλύτερα στο Πλούσιοι και Φτωχοί. Ο Ξενόπουλος πίστευε σ΄ένα σοσιαλισμό που θα άλλαζε την κοινωνία χωρίς βίαιες ανατροπές. Σιγά-σιγά οι άνθρωποι θα καταλάβαιναν το συμφέρον τους, οι πλούσιοι και οι φτωχοί θα έρχονταν σε συνεννόηση χωρίς βία. Μόνο ο σοσιαλισμός θα μπορούσε να βάλει τέλος στο διαχωρισμό των 2 φυλών. Το ιδανικό του σοσιαλισμού θα εξασφάλιζε σε κάθε άνθρωπο οποιασδήποτε ράτσας τροφή, κατοικία και ενδυμασία, αλλά δεν μπορεί να καταλήξει ποτέ σε μία εντελώς ισότητα. Αρχικά ο Ξενόπουλος θεώρησε τις σοσιαλιστικές ιδέες τις μόνες που θα μπορούσαν να διορθώσουν την ανισότητα μεταξύ πλούσιων και φτωχών. Ωστόσο την εφαρμογή των σοσιαλιστικών ιδεών δεν την ήθελε βίαια με ανατροπές και επαναστάσεις που θα δημιουργούσαν θύματα. Με την άνοδο του πνευματικού επιπέδου του λαού –πίστευε- θα καταλάβαιναν οι άνθρωποι το πραγματικό τους συμφέρον. Για τον λόγο αυτό θεωρούσε το γράψιμο ως οφειλή διαπαιδαγώγησης και έργο ευθύνης υπέρ του συνόλου.

Πλούσιος είναι αυτός που έχει χρόνο και κανείς δεν ξέρει πόσο χρόνο έχει.
Πλούσιος είναι αυτός που έχει λίγες ανάγκες και τις κάνει λιγότερες και τη ζωή του πιο απλή.
Πλούσιος είναι αυτός που έχει πνεύμα πολύπλευρο και πλατύ
και πτωχός είναι αυτός που μέσα στην άγνοια, ζει.
Ας βάλουμε ένα όριο στη φτώχεια και στον πλούτο, όταν μετριέται σε λεφτά σε ακίνητα και κινητά για μία κοινωνία πιο ανθρώπινη πιο λογική και πιο πλούσια σε βάση πνευματική ξεκινώντας από την Διάπλαση των Ελληνοπαίδων την Ομηρική γιατί, δεν υπάρχει μεγαλύτερη μορφή βίας από την φτώχεια, όπως και ο Γκουρού Γκάντι έχει πει.

Σας ασπάζομαι ….Αστραία